بسما. الرحمن الرحیم
رهروهستیم و به حکم پیروی از مولایمان موظف هستیم دین حقیقی را با مسائل زمانه تطبیقدهیم و با مدد از مولای بزرگوارمان مسئولیت خویش را در خانواده و جامعه انجام دهیم.نمی شود به راحتی شانه از زیر بار مسئولیت خالی کرد و با گفتن نمی توانم و نمی شوداز انجام وظیفه غافل شد. وظیفه اصلی ما امر به معروف و نهی از منکر است اما نه امرو نهی که در آن دیگران را وادار به انجام دادن یا انجام ندادن کار یا عملی کنیم.امر به معروف حقیقی امر و نهی است که خود عامل بر آن باشیم و عمل ما الگویی برایتغییر رفتار دیگری است.
درروایتی از حضرت موسی (ع) است که خداوند به حضرت توصیه می کنند که با زبانی دعا کنکه با آن گناهی نکرده باشی؟ حضرت موسی (ع) می گویند: چگونه؟ خداوند در پاسخ میفرمایند: از دیگران بخواه تا برای تو دعا کنند چرا که تو هرگز با زبان آنان گناهنکرده ای. اهمیت دعا در حق دیگران نزد خداوند بسیار والاست. به گونه ای که خداوندحوائج و خواسته فردی که برای دیگری دعا می کند را زودتر مورد اجابت قرار می دهد.
بارهاگفتیم دین ما دین عدالت، مهربانی و رحمت است اما سوالی که ممکن است پیش آید ایناست که مسئله تنبیه و حد و حدود شرعی که خداوند برای گناه گناهکاران تعیین کرده،چگونه است؟ خدای ما خدای بخشنده و مهربانی است که چنانچه دستوری را به جهت تربیتیبیان کرده باشد شرایط خاص آن را نیز توضیح داده است. این که برای برخی گناهان حدشرعی تعداد خاصی شلاق زدن است، صحیح است اما خداوند اجرای آن را این گونه بیان میکند که کسی می تواند حد را اجرا کند که خود گناهی نکرده باشد و باید در حین زدنشلاق، قرآن را بین دست و پهلوی خود نگه دارد و در هر ضربه شلاق اجازه ندهد قرآن بهزمین اُفتد. با چنین توضیحی بدیهی است که هیچ یک از ما معصوم نیستیم و در ضمن قادرنیستیم تا همزمان قرآن را نگه داریم و با همان دست ضربات شلاق را به گناهکاربزنیم.
در احادیثو روایات زیادی از ائمه، انسان ها توصیه به عیب پوشی شدند. خانه تکانی دل، محلتقویت این صفت والا در انسان است. در خانه تکانی دل باید غبار روبی کرد، استغفارطلبید، به جبران حق الناس ها پرداخت و در نهایت باید صفات الهی هم چون ستارالعیوببودن را در دورن خود نهادینه کرد. مبادا در رعایت حق الناس ها به خود سخت بگیریم وتلاش خود را کنیم اما عیب کسی را نشانه بگیریم. مدام از او عیب جویی کنیم. خصلتزشت و ناپسند دیگری که چیدمان نیکی ها و زیبایی های درونی را بهم بریزید، حسد است.حسادت هم گام و هم ردیف با دروغ گویی است؛ چرا که در حسدورزی درون و بیرون مامتفاوت است. در درون نمی خواهیم تا فرد مورد نظرمان به موفقیتی دست یابد اما درظاهر از موفقیت او اظهار شادی می کنیم.
گفتیمکه اساس و پایه رهروی صادق بودن با خود و پرهیز از دروغ و دروغ گویی است، هم چنینگفتیم که پیامبر خدا (ص) فرد دروغ گو را از امت خود نمی دانند، پس باید در خانهتکانی دل از حسادت نیز دور شد تا به واسطه آن دچار دروغ گویی نشویم. بی تردید مروردر یک ساله گذشته ما را متوجه نقص ها و ضعف هایمان می کند. مانند زمان هایی که حسد،عیب جویی، خشم و پرخاشگری فکر، درون و جسم ما را درگیر کردند و مانع رشد ما شدند.بنده ایم و به به فرموده الهی ضعیف هستیم و عجول. ضعیف بودن منبع و منشاء بسیاریاز گناهان از جمله ایجاد دشمنی ها و کدورت ها است. کسانی که برای آرامش خود وآشفتگی زندگی دیگران به سحر، جادو و نیروهای شیطانی متوسل می شودند بی شک افرادیضعیف النفس هستند.
درخانه تکانی دل هیچ کس نباید خود را جدا و عاری از غبار روبی دل و جان بداند. زندگیمعصومین ما سرشار از عبادات و مناجات است، این بزرگواران علیرغم معصومیت خود بسیارالعفو می کردند و دائم بزرگی خدا و کوچکی خود را عنوان می کردند و از خدا می خواستندتا حافظ فکر، اندیشه و درون آنان باشد تا به خطا نروند و اسیر شیطان و نفس نشوند. همهانسان هستیم و بی تردید دچار خطا، لغزش و اشتباه می شویم اما مهم این است که درصدد جبران اشتباهات خود برآییم و نگذاریم تا خانه دلمان سرشار از منفی ها و ضعف هاشود. خانه تکانی دل در واقع پیش قدم شدن برای تربیت و رشد وجودمان است. دقت داشتهباشیم زمانی کلام ما بر دیگری موثر خواهد بود که ابتدا خود در تربیت درون کوشاباشیم. نمی شود خود عامل بر عملی پسندیده نبود و مدام دیگران را امر به آن عملکرد. لقمه حلال از دیگر مولفه های اساسی و مهم در میزان اثر گذاری کلام و عمل مابرخود و دیگران است. بدانیم و آگاه باشیم تا زمانی که آگاهانه لقمه ای حرام بخوریمو از دادن رد مظالم آن خودداری کنیم نه کلام ما بر دیگران اثر گذار است و نه حتیعمل نیک مان بر ما اثر می گذارد.
بارهاگفتیم مومن باید زرنگ باشد. از جمله زیرکی و زرنگی های مومن پیدا کردن راه میانبریا به نوعی شاه راهی است که ما را از انجام هر اشتباهی مصون نگه دارد. در راه ومرامی که ما انتخاب کرده ایم راه میانبر همان دروغ نگفتن به خود است. وقتی پایبنداین شیوه و روش باشیم هرگز به سمت گناه نمی رویم و اگر رفتیم تا جبران حق الناسگرفتن رضایت از فرد مورد نظر پیش می رویم و اشتباه خود را با اندک دعا و احساندادن و خیرات، رفع نمی کنیم؛ چرا که درون ما می داند که جبران اشتباه بدون رضایتگرفتن از فردی که غیبت، بهتان و افترا به او بسته ایم، دروغ است. بزرگان دین ما تنها زمانی به ما اجازهدادند از اقرار اشتباه نزد فرد مورد نظرمان بپرهیزیم و طریق دیگری را برای جبراناشتباهمان به کار ببندیم که اقرار منجر به از بین رفتن آبرو و از هم گسستن زندگی ویا منجر به قتل و مرگ شود. در غیر این صورت باید به جلب رضایت فرد مقابل بپردازیمو خود را از دِینی که بر عهده داریم، رها کنیم تا اجر اعمال مان تحت تأثیر دِینیکه بر عهده داریم واقع نشود و اعمال مان حبس نگردد.
ممکننیست بنده ای درصدد جبران اشتباه خود بر آید و خداوند او را یاری نکند. خالق مانیات خالص ما را می داند و به همین سبب راه را برای کمک به جبران حق الناس هاهموار می کند تا اگر کسی فرصت حیات اندکی دارد، در بند و درگیر حق الناس خود درسرای باقی نباشد. گاهی نیز خداوند حساب حق الناس بندگانش را با تحمل رنجی بر اومثل فقر، بیماری و . تسویه می کند.
یادداشتکردن ضعف ها و اشتباهات در خانه تکانی دل موثر است؛ چرا که به ما کمک می کند تا بانگاه کردن و یادآوری چند باره آن به طور قطع از انجام آن اشتباه اجتناب کنیم و یابه رفع نقطه ضعف خود بپردازیم. می شود میزان حق الناس ها و تعداد کسانی که ما رابخشیدند و از ما رضایت شدند را نیز یادداشت کرد و پیگیر سایر حق الناس ها و کسانیکه رضایت ندادند، شد. توجه کنیم چنانچه برای کسب حلالیت به سراغ فرد مورد نظرمانبرویم و او ما را نبخشد خداوند خود به کمک و یاری ما می آید و شرایط را برای گرفتنحلالیت مهیا می کند. صرف این که باور داشته باشیم خداوند ارحم الراحمین است وگناهان ما را می بخشد برای رشد و تعالیم ما کافی نیست. ما بندگان به منزله کودکیهستیم که اشتباه یا خطایی می کند. آیا تا زمانی که پدر یا مادر خطای او را گوشزدنکنند کودک متوجه اشتباه خود می شود؟
در امربه معروف و نهی از منکرها حد خود را بشناسیم و خارج از مسئولیت و وظیفه مان بهحریم دیگری نکنیم. خداوند به هیچ بنده ای اجازه زورگویی را نداده است. امربه معروف و نهی از منکر به جهت جذب انسان ها به سمت و سوی دین و راه خداوند است.مطمئناً هر رفتار یا بیانی از ما که موجب دافعه انسانی از راه خدا و راه انسانیتشود گناهی عظیم را برای ما ایجاد می کند. بخشش و گذشت های ما در بسیاری مواقع همانجنبه جاذبه و تعلیمی خواهد داشت. امر به معروف و نهی از منکر ما زمانی اثر گذارخواهد بود که خود عامل باشیم و زمانی می توانیم خوب عامل باشیم که بتوانیم از خودخوب شناخت حاصل کنیم.
وسعتدل خود را بالا ببریم و اگر در نقش پدر یا هر بزرگ تری هستیم به گونه ای رفتارکنیم که فرزندان یا کوچک ترها بتوانند به ما اعتماد کنند و در مواقع لازم با ماصحبت کنند. ائمه معصومین در هر موردی، راه گشایی برای ما ترسیم کردند. در موردکلیات می توان مسائل را با مسائل روز جامعه تطبیق داد و به حل کردن آن ها پرداخت. آقاامیرالمومنین (ع) در نهج البلاغه به روشنی به تربیت به روز فرزندان اشاره کردند.اسلام دین مهربانی و دین عشق است. هر آرزویی خوب نیست و انسان را به سر منزل مقصودنمی رساند. انسان باید آرزوهایش را بشناسد و آنالیز کند. انسان در تعیین اهدافبزرگ باید هدف را با شرایط خود تطبیق دهد و چنانچه توانمندی لازم را داشت برنامهریزی و تلاش کند.
از چندروز پایانی سال در جهت رسیدگی به درون و خانه تکانی دل استفاده کنیم و این رسم رابین خانواده و اطرافیان خود رواج دهیم تا دیگران نیز بیاموزند که می شود بخشید ومی شود تغییر کرد. اما در بخشیدن دقت کنیم که در چه زمان و چه مکانی باید در خفا وپنهان ببخشیم و چه زمان می توانیم در دید سایر افراد ببخشیم تا تأثیر گذار باشد. درخفا بخشیدن باید برای حفظ شأن و شخصیت فرد دریافت کننده باشد و در دید دیگرانبخشیدن برای گسترش مهر، عطوفت و بخشندگی است. در بخشش و گذشت الگو باشیم تا به سببهر بخششی کارنامه اعمال ما نیز درخشان شود. والسلام
درباره این سایت